Bcaa Nedir ? Bcaa ne işe yarar ? Bcaa Nasıl kullanılır ?
BCAA (Dallı Zincirli Amino Asitler), kas protein sentezini artırarak kas gelişimini destekleyen ve kas yıkımını önleyen önemli amino asitlerdir. BCAA takviyeleri, özellikle yoğun antrenman dönemlerinde kas onarımını hızlandırır, yorgunluğu azaltır ve performansı artırır. Sporcular için kritik öneme sahip olan BCAA, antrenman öncesi, sırası veya sonrasında alınabilir. Doğru kullanım ile BCAA, kas dayanıklılığını ve enerjiyi artırarak daha verimli antrenman yapmanıza yardımcı olabilir. BCAA hakkında daha fazla bilgi için blog yazımızı okuyun!
İçerik
1) Amino asit nedir
2)BCAA nedir
3)BCAA ne işe yarar
4)Bcaa nasıl kullanılır
Bu yazımızda sizlere BCAA (Branched Chain amino asit) ve Amino asit gibi kavramların açıklamalarından bahsedeceğiz
1) Amino asit nedir
Amino asitler proteinlerin yapı taşlarıdır. Proteinler insan yaşamı için çok önemlidir ve birçok farklı vücut fonksiyonunda görev alırlar Amino asitler, hem bir amino grubu (-NH2) hem de bir karboksilik asit grubu (-COOH) içeren organik bileşiklerdir.
Protein yapımında kullanılan 20 farklı amino asit vardır. Bu amino asitlerden dokuzu esansiyeldir yani temel amino asitlerdir.İnsan vücudu temel amino asitleri üretemez ve besinlerden alınması gerekir. Geriye kalan 11 amino asit esansiyel değildir, yani vücudun bunları kendi başına üretebileceği anlamına gelir.
2)Bcaa nedir
Dallı zincirli amino asitler (BCAA), lösin, izolösin ve valin vücut tarafından sentezlenemeyen amino asitlerdir ve bu nedenle dışarıdan takviye edilmeleri gerekmektedir. BCAA iskelet kasında oksitlenebilirken, diğer esansiyel amino asitler (EAA) esas olarak karaciğerde katabolize edilir. BCAA'nın katabolik yolunun tamamı mitokondride bulunur ve ilk iki adım, üç BCAA'nın hepsinde ortaktır.[1]
BCAA'lar bakterilerde, bitkilerde ve mantarlarda sentezlenir, ancak hayvanlarda sentezlenmez. Valin ve izolösin sentezi aynı enzimler tarafından gerçekleştirilir ve lösin, valinin transaminasyon öncüsü olan α-ketoizovaleratta oluşturulur (Şekil 1) (2).
Lösin amino asidinin bizler için önemine birazdan değineceğiz
1.1 Neden BCAA ürünleri 9 temel amino asidi içermez
Üç dallı zincirli amino asit (BCAA) - lösin, izolösin ve valin - kas dokusunda en bol bulunan amino asitlerdir ve diğer amino asitlerden farklı şekilde metabolize edilirler.Diğer altı esansiyel amino asit de ( Threonine, Methionine,Phenylalanine,Lysine,Tryptophan,Histidine) kas büyümesi ve onarımı için önemlidir, ancak kas dokusunda Lösin,İzolösin ve Valin kadar bol değildirler ve aynı şekilde metabolize edilmezler(bakınız figür 1).
BCAA takviyelerinin tipik olarak dokuz temel amino asidin tamamını içermemesinin nedeni budur.
2) BCAA Ne İşe Yarar
BCAA (Branched Chain Amino Acids)-Dallı Zincirli Amino Asitlerin; lösin,izolösin ve valin amino asitlerden oluştuğundan bahsetmiştik şimdi ise tek tek bu amino asitleri inceleyelim.
Lösin
Lösin, protein sentezi ve birçok metabolik fonksiyon için önemlidir. Lösin kan şekeri seviyelerinin düzenlenmesinde, kas ve kemik dokusunun büyüme ve onarımında, büyüme hormonu üretiminde ve yara iyileşme süreçlerinde görev alır.[3]
İzolösin
İzolösin, yara iyileşmesine yardımcı olmak,bağışıklık fonksiyonunu uyarmak ve çeşitli hormonların salgılanmasını teşvik etmek gibi çeşitli fizyolojik işlevlere sahiptir. Hemoglobin oluşumu, kan şekeri ve enerji seviyelerinin düzenlenmesi için gerekli olan izolösin, insanlarda kas dokularında yoğunlaşır.[4]
Valin
Valin birçok proteinde bulunur, çoğunlukla küresel proteinlerin iç kısmında bulunur ve üç boyutlu yapısının belirlenmesine yardımcı olur. Valin amino asidi kas büyümesi, doku onarımı ve enerji korunumuna yardımcı olur.[5]
2.1 Lösin için bir parantez
BCAA nedir başlığımızın altında lösini diğer amino asit türlerinden farklı bir şekilde sentezlendiğinden bahsetmiştik şimdi ise Lösinin bizler için diğer amino asitlerden neden daha önemli olduğuna çok kısa bir şekilde değineceğiz
Amino asitler kas protein sentezi için önemlidir, ancak lösin özellikle etkilidir. Bunun nedeni lösinin, protein sentezinin temel düzenleyicisi olan mTOR sinyal yolunu aktive etmesidir.
İlgili çalışmalar, optimal olmayan dozda proteinin lösinle desteklenmesinin, kas protein sentezini uyarmada tam dozda protein takviyesi kadar etkili olabileceğini göstermiştir.Lösin ayrıca sporcular ve vücut geliştiriciler için kas hücrelerinin gelişimi ve kuvvette artışında etkili olabilmektedir.
3)Bcaa nasıl kullanılır
BCAA'ları Antremandan önce, sonra veya her ikisi de dahil olmak üzere günde birkaç kez kullanabilirsiniz.Günde toplamda 5-10 gram arasında veya sağlık uzmanlarının belirttiği şekilde kullanılabilir
Referans
[1]https://www.proquest.com/docview/202717086/fulltext/754AC5817FA145E1PQ/1?accountid=196244
[2]https://www.annualreviews.org/doi/pdf/10.1146/annurev-physiol-020518-114455
[3] https://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/compound/Leucine,
[4] https://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/compound/l-isoleucine
[5] https://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/compound/L-valine
[6] https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22451437/
Figür[1] https://link.springer.com/article/10.1007/s00726-005-0297-3
